قوانین و مجازات استفاده غیر قانونی از دوربین مداربسته

آنچه در این مقاله می خوانید:

نصب دوربین در حالت عادی جرم محسوب نمی‌شود بلکه در صورت رعایت دستورالعمل‌ها و اخذ مجوزهای لازم مورد استقبال مراجع قانونی نیز قرار می‌گیرد. از این رو باید اطلاعات کافی در مورد اینکه چه مکان‌های نیازمند اخذ مجوز و رعایت دستور العمل‌ها را دارد و اینکه رعایت نکردن آنها چه عواقب و مجازاتی را به همراه دارد را داشته باشید در این مقاله سعی شده است تمامی موارد مورد بررسی قرار گیرد.

آیا برای نصب دوربین مداربسته قانونی وجود دارد؟

کشور ایران نیز مانند دیگر کشورها دارای قوانینی در حوزه نصب و استفاده از دوربین می‌باشد. مهم‌ترین هدف قانون حفظ امنیت افراد جامعه است. بنابر این مردم موظف به رعایت قوانین می‌باشند.

اگر بخواهیم در مورد قوانین نصب دوربین صحبت کنیم باید بگویم قوانینی که مختص به این حوزه باشد وجود ندارد لکن می‌توان از دیگر موارد تحلیل نمود و در این حوزه نیز استفاده گردد.

اصل ۲۵ قانون اساسی: بازرسی و نرساندن نامه‌ها، ضبط و فاش کردن مکالمات تلفنی، افشای مخابرات تلگرافی و تلکس، مخابره و نرساندن آنها، استراق سمع و هر گونه تجسس ممنوع است مگر به حکم قانون.

از  اصل ۲۵  قانون اساسی می‌توان دریافت که استراق سمع و گوش دادن مخفیانه بدون رضایت و همچنین نظارت و رصد دیگران از مواردی است که برای همه منع شده است در نتیجه استفاده از دوربین مداربسته  برای رصد و استراق سمع ممنوع می‌باشد. البته ذکر این نکته مهم است که در مواردی مانند نیروهای امنیتی و انتظامی به طبع کار خود نیازمند نصب دوربین مداربسته هستند که نیازمند دریافت حکم قانون برای رفع ممنوعیت آن است.

اصل ۲۲ قانون اساسی: حیثیت، جان، مال، حقوق، مسکن و شغل اشخاص از تعرض مصون است مگر در مواردی که قانون تجویز کند.
استفاده از دوبین مدار بسته برای از بین بردن و حیثیت افراد ممنوع است. البته با استفاده از دوربین مداربسته نیز می‌توان از حیثیت و آبروی افراد حفاظت کرد.

---

بیشتر بخوانید: مجازات نصب دوربین مداربسته غیرمجاز

---

ماده ۴۱ منشور حقوق شهروندی: کنترل‌های صوتی و تصویری خلاف قانون در محیط‌های کار، اماکن عمومی، فروشگاه‌ها و سایر محیط‌های ارائه خدمت به عموم، ممنوع است.

هر مکانی برای نصب دوربین مدار بسته نیازمند رعایت قوانین مختص به مکان خود می‌باشد. این ماده ذکر می‌کند که اگر نصب بر خلاف قوانین باشد فرد مجرم شناخته شده و اعمال قانون می‌شود.

ماده ۱۱۲۵ قانون مدنی: دلایل اثبات دعوی از قرار ذیل است:

• اقرار
• اسناد کتبی
• شهادت
• امارات
• قسم

قضات ارائه فیلم، عکس، و صداها را مدرک جرم نمی‌دانند. زیرا این موارد با استفاده از تکنولوژی‌های امروزه بسیار قابل تغییر می‌باشند و امکان تقلب و ارائه مدارک جعلی وجود دارد. در نتیجه صدور حکم قاضی استناد به  مدارک ارائه شده نیست.

ماده ۱۶۰ قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲: ادله اثبات جرم عبارت از اقرار، شهادت، قسامه و سوگند در موارد مقرر قانونی و علم قاضی است.
صدای ضبط شده و یا تصویری که به وسیله دوربین مداربسته ضبط شده است به خودی خود دلیلی قطعی نیست و صرفاً به آگاهی بهتر قاضی کمک خواهد نمود.

آیا می‌توان دوربین مداربسته را در مکان عمومی نصب کرد؟

استفاده و نصب دوربین مدار بسته در مکان‌های شلوغ همچون مجتمع‌های تجاری و فروشگاه‌ها ممنوع و جرم نیست. اما نصب دوربین در مکان های عمومی که دارای حساسیت می‌باشند همچون پایگاه های نظامی و هوایی ممنوع است و مستلزم اخذ مجوز می‌باشد.
اما در مورد اینکه آیا می‌توان دوربین مدار بسته را در کوچه نصب کرد باید به این نکته توجه نمود که چون کوچه مکان خصوصی نمی‌باشد باید به دیگر اهالی کوچه و یا محل خود اطلاع دهد که مکان مجهز به دوربین است.
بدین منظور نصب تابلوی شماتیک نصب دوربین را بر روی دیوار یا درب خانه قرار دهید همچنین نباید دوربین مشرف به ساختمان ها و خانه‌های دیگران باشد.
دیگر نکته‌ای که باید در نصب دوربین در مکان‌های عمومی رعایت کنید این است که اگر همسایه شما در خصوص نصب راضی نباشد و محل و یا کوچه شما از نظر امنیت ضعیف است می‌توانید درخواست خود را به صورت کتبی به آگاهی محل خود ارائه و مجوز را اخذ نمایید.

اگر کسی دوربین مخفی در محل یا امکان عمومی نصب کند جرم است؟

همان‌طور که در قوانین نصب دوربین خواندید متوجه شده‌اید که استراق سمع و نظارت بر زندگی خصوصی افراد جرم محسوب شده و غیر قانونی است. در نتیجه استفاده از دوربین مداربسته مخفی خلاف قانون می‌باشد. همچنین فردی که اقدام به نصب دوربین مخفی کرده باشد مجرم شناخته شده و مدارک ارائه شده نیز قابل استناد نمی‌باشد.
البته در بعضی مواقع تبعیض‌های نیز وجود دارد. به این صورت که اگر صاحب ملک بخواهد از اتفاق یک جرم بزرگ پیشگیری کند می‌تواند با گرفتن مجوز از مراجع زی ربط اقدام به نصب دوربین‌های مخفی نماید. که این مجوز داری تاریخ انقضا می‌باشد.
به طور کلی ذکر این نکته بسیار حائز اهمیت است که نباید نصب دوربین مداربسته به آسایش و آرامش دیگران لطمه بزند. همچنین عدم رعایت نکات و قوانین به طور قطع دارای جریمه و مجازات سنگین می‌باشد.

مجازات پخش فیلم دوربین مدار بسته چیست؟

پخش تصاویر و فیلم‌های گرفته شده توسط دوربین‌های مدار بسته ممنوع است اگر:

• باعث رفتن آبرو و حیثیت افراد شود.
• آموزش نامناسبی را به جامعه ارائه دهد.
• باعث ایجاد تنش و نگرانی در جامعه شود.

در این موارد قاضی با توجه به گستردگی و تبعات آن، برای پخش کننده و صاحب فیلم‌ها جرم و مجازات تعیین می‌کند.

برای جلوگیری از بروز چنین حوادثی باید به نکاتی که در زیر به آن اشاره می‌کنیم توجه کافی و لازم را داشته باشید:
۱- هرگز فیلم گرفته شده افراد را در فضای مجازی و در هر جای دیگر پخش نکنید. چه فرد مجرم باشد یا خیر از نشر فیلم جلوگیری کنید تا آبروی فرد حفظ شود.
۲- هر چقدر پخش فیلم جرم باعث آگاهی مردم نسبت به جرم‌ها می‌گردد همان‌قدر می‌تواند به مجرمان روش‌ها و راهکارهای جرم را بیاموزد.
۳- اگر بعد از پخش فیلم فرد چه بی گناه باشد چه گناه کار می‌تواند شکایت کند و صاحب دوربین مجرم شناخته می‌شود.
۴- در برخی موارد نه آبروی فرد ریخته می‌شود و نه جرمی آموزش داده می‌شود بلکه صحنه‌های پخش شده موجب ایجاد استرس و تنش در جامعه می‌گردد. اکیداً توصیه می‌گردد فیلم‌ها و صحنه‌های که حاوی تصاویر دلخراش و نگران کننده هستند را نشر ندهید.
۵- ذکر این نکته نیز مهم است که اگر تصاویر و یا فیلم های را موجود دارید که می‌تواند در شناسایی جرم و مجرم کمک کند. وظیفه انسانی شما است که در راستای شفاف سازی حقیقت به روش درست قدم بردارید.